آشنایی با ساز ویولنسل
ساز ویولون سل که به زبان ساده و عامیانه چلو نامیده می شود، عضو باس خانواده ی ویولن می باشد که با آرشه ای کوچک تر و باریک تر از آرشه ی ویولن نواخته می شود.
این ساز که در زبان فرانسوی و ایتالیایی به آن ویولن سل و در زبان انگلیسی به آن چلو گفته می شود، صدایی بم، گیرا و بسیار زیبا دارد.
ویلنسل(Violoncello) سازی زهی و آرشه‌ای از خانواده ویولن است.
ویولن سل سازی بزرگ و سنگین است؛ به طوری که نوازنده برای نواختن ویولن سل ، خود بر روی صندلی می نشیند و ساز را به وسیله ی میله ای آهنی که در قسمت تحتانی آن وجود دارد، بر روی زمین، بین پاهایش، قرار می دهد.
ویولن سل تا اواخر قرن هفدهم به عنوان یک ساز همراه و به منظور اجرای نتهای بم در ارکسترها مورد استفاده قرار می گرفت. تدریجاٌ با پی بردن به قابلیت ها و توانایی های فوق العاده ی این ساز در نواختن ملودی و تک نوازی مورد استفاده بیش تری قرار گرفت.
این ساز در واقع نوعی ساز تنور و باس محسوب می شود که در قرن نوزدهم در کنار ویولن به مهمترین ساز آرشه ای در کارهای تکنوازی تبدیل شد و در قرن بیستم، نوازندگان با پیشرفت بیشتری روی تکنوازی، موسیقی مجلسی و ارکسترال کار کردند.
نواده ویولن که ما امروزه در ارکسترها می‌بینیم شامل سه ساز ویولن، ویولا و ویولن سل (چلو) است و ساز کنترباس (باس) علی رغم شباهت ظاهری، از این خانواده نیست و در خانواده یک ساز قدیمی‌تر به نام ویول قرار دارد.
تفاوت چلو با ویولن
از نظر تاریخی، ساختار و صدا ویولنسل متعلق به خانواده ویولن است.این ساز از اجزای مشابه ساز ویولن برخوردار بوده و تنها در اندازه و سایز با یکدیگر تفاوت دارند که ویولنسل اندازه بزرگتری دارد.
ویولونسل از دو نظر با ویولن و ویولا متفاوت است:
پوزیسیون و انگشت‌گذاری.
ساز ویولن سل یا چلو، سازی زهی با چهار سیم است که با آرشه یا زخمه نواخته می شود و به عنوان خانواده ویولن از ویولن، ویولا و منتر باس (دوبل اس) تشکیل شده است.
نت برای این ساز را در اصوات بم با کلید فا و در اصوات وسط با کلید دو (دوی خط چهارم) و در اصوات زیر با کلید سل می نویسند. نام سیم های ویولن سل، مانند سیم های ویولا می باشد ولی به علت ضخامت بیش تر، یک اکتاو بم تر صدا می دهد
تمامی تکنیک های گروه ویولن ها بر روی این ساز نیز قابل اجراست. آهنگسازان کلاسیک از این ساز علاوه بر ارکسترها و سولوها در چندنوازی ها مانند دوئت ها، تریوهای پیانو و زهی، کوارتت های زهی و پیانو، کوئینتت ها و … استفاده های ویژه ای کرده اند.
از نوازندگان مطرح این ساز در سبک کلاسیک می توان به روستروپوویچ، یویوما، مایسکی و … اشاره کرد و در ایران از همایون خسروی پیشکسوت و هنرمند بنام ویولونسل نام برد.
کودکان می توانند به یادگیری ویولنسل بپردازند ولی شروع کلاس اموزش ویولنسل بهتر است بعد از گذراندن دوره آموزش موسیقی کودک (ارف) باشد. نوجوانان و بزرگسالان هم می توانند به یادگیری ویولنسل بپردازند. اموزش موسیقی در هیچ سنی دیر نیست و علاوه بر اینکه بعنوان تفریح محسوب می شود می تواند در تقویت حافظه و توانایی های ذهنی، نقش داشته باشد.