بیوگرافی علی اصغر بهاری

علی‌اصغر بهاری، به سال ۱۲۸۴ در ناحیه بازار عباس‌آباد تهران متولد شد ولی اصالتاً اهل شهر بهار در استان همدان بوده است.

پدرش «نایب محمدتقی‌خان» تا سن ۱۳ سالگی تربیت او را بر عهده داشت. پس از آنکه پدرش ورشکسته شد، مادرش گوهر خانم فرزند «میرزا علی خان» نوازنده ماهر کمانچه، ناگزیر به همراه خانواده به خانه پدری پناه برد.

در این زمان بود که با موسیقی انس گرفت و به کمانچه‌نوازی پدربزرگش علاقه‌مند شد. به درخواست مادرش از میرزا علی خان به مدت ۲ سال نواختن کمانچه را نزد وی آموخت و سپس به مدت ۴ سال در مکتب سه دایی خود به نام‌های رضاخان، اکبرخان و حسن‌خان که در یک قرن پیش جزو هنرمندان نامی ایران به حساب می‌آمدند، به تکمیل تجربیات خود در کمانچه نوازی پرداخت.

ابراهیم خان منصوری

او آنچه را که باید می آموخت، از دایی‌های خود کسب کرد تا اینکه در هجده سالگی، همراه با ارکستر «ابراهیم‌خان منصوری» در کنسرتی که در یک سالن بر پا شده بود شرکت می‌کند.

همکاری او با ابراهیم خان منصوری تا سال ۱۳۰۹ ادامه میابد و از همین‌جا آوازه شهرتش به گوش موسیقی‌دانان می‌رسد و او را به نام نوازنده خوب و آگاه به نواختن گوشه‌هایی ایرانی می‌پذیرند.

علی اصغر بهاری

در سن شانزده سالگی همکاری خود را با ارکستر کوچکی که بیشتر برای اجرای موسیقی مناطق نفت خیز جنوب می رفت ، آغاز کرد.

درست همان ایامی که مصادف شد با بیماری و مرگ پدر که اداره امور خانواده به او، که پسر بزرگ خانواده بود، سپرده شد.

پس از چند سال که پیانو به جای سنتور و ویولن به جای کمانچه رواج پیدا کرد، وی نیز کمانچه را زمین گذاشت و نواختن ویولن را آغاز کرد و نزد «رضا محجوبی» و «رکن الدین مختاری» به آموزش ویولن و تکمیل آموخته‌های خود در موسیقی ایرانی پرداخت.

از سال ۱۳۱۰ به نواختن ویلون، که بتدریج در موسیقی ایرانی جای کمانچه را می گرفت، روی آورد و تا ۱۳۳۲ مانند دیگر همتایانش، چون «ابوالحسن صبا»، آن را به شیوه کمانچه می نواخت.

به ترتیب از راست: علی اکبر شهنازی، رضا مجوبی،علی خان نائب السلطنه،مرتضی نی داوود، ابراهیم منصوری،حسین یاحقی -نشسته: مرتضی محجوبی

پس از اتمام تحصیل، استادش رضا محجوبی چنان از حاصل کار خشنود بود که تمام شهریه‌ای که تا آن زمان به وی پرداخته بود یکجا به علی اصغر بهاری برگرداند.

از راست به چپ: حبیب سماعی و علی اصغر بهاری

بهاری پس از چندی در مشهد کلاس موسیقی جهت تعلیم می‌گشاید و یک سال هم با «حبیب سماعی» استاد سنتور کار می‌کند و شاگرد تعلیم می‌دهند.

بعدا به تهران آمده و توسط استاد «روح‌الله خالقی» به مدرسه موسیقی جهت تعلیم دعوت می‌شود و در هنرستان شروع به همکاری می‌نماید.

این ایام مصادف بود با گشایش رادیو که از او نیز جهت همکاری دعوت به عمل آمد.

در سال ۱۳۳۲ بود که پس از سال‌ها دوری از کمانچه، با علاقه فراوان دوباره این ساز را دست گرفت، در روزگاریکه این ساز در حال فراموشی و اغلب به دیده تحقیر به آن نگریسته می‌شد و این ساز مخصوص مطرب‌های دوره‌گرد تلقی می‌شد.

پس از اجراهای اصفر بهاری در رادیو، دانشگاه تهران از وی دعوت کرد تا به تعلیم هنرجویان این دانشگاه بپردازد.

علی اصغر بهاری و همسرش - عکس از صفحه پسر استاد

علی اصغر بهاری در سال ۱۳۳۳ ازدواج کرد.

یکی از باشکوه ترین اجرا های این هنرمند فقید، در سال ۱۳۴۶ بود که در مقابل بیش از ۳ هزار علاقه مند در سالن دلاویل کشور فرانسه، که به دعوت رادیوی این کشور تدارک دیده شده بود، اجرای فوق العاده ای را به نمایش گذاشت.

وی با اجراهای متفاوت در کشورهایی نظیر آمریکا، ایتالیا و انگلستان نقش به سزایی را در شناساندن این ساز خوش صدا در ورای مرزهای جغرافیایی ایفا نمود.

یکی از کارهای شایان تقدیر استاد علی اصغر بهاری احیای تصنف هایی است که در گذشته توسط بزرگان این هنر ساخته شده ولی به دلیل نبود امکانات کافی رو به فراموشی گذارده بود.

علی اصغر بهاری ، سعید هرمزی ، داریوش صفوت

از راست به چپ: داریوش صفوت، دکتر برکشلی، استاد فروتن، تاج اصفهانی

علی اصغر بهاری، داریوش صفوت

استاد داریوش صفوت

او به همراه «حسین تهرانی (ضرب)», «حسین قوامی (آواز)», «منوچهر جهانبگلو (سنتور)» و «فرهنگ شریف (تار)» در شهرهای اروپا کنسرتهایی برگزار کرد و تا سال ۱۳۵۷ بارها برای اجرای برنامه همراه استادان بزرگ موسیقی به پاریس رفت.

در دهه ۱۳۵۰، در کنار تعلیم شاگردان بسیارش، به دعوت «داریوش صفوت»، یک دوره مفصل از ردیفهای موسیقی ایرانی را با کمانچه اجرا و ضبط کرد، همچنین مجموعه کاملی از تصنیفها، رِنگها، ضربیها، و پیش درآمدهای قدما را نواخت که ضبط شده است.

جلیل شهناز ،علی اصغر بهاری،عبدالوهاب شهیدی،فرامرزپایور و حسین تهرانی

بعد از انقلاب، بهاری علاوه بر اجرای چند همنوازی همچنان به تعلیم شاگردانش مشغول بود.

در دههٔ ۶۰، با «فرامرز پایور», «جلیل شهناز»، «محمد اسماعیلی» و «محمد موسوی»، در گروه اساتید موسیقی ایران همکاری داشت.

حاصل همکاری این دوران:

• « آلبوم‌های انتظار دل و خلوت گزیده (با صدای محمدرضا شجریان)»
• «لیلی و مجنون»
• «دل شیدا»
• «کنسرت اساتید موسیقی ایران (باصدای شهرام ناظری)» می‌باشد.

ایستاده : حسین قوامی - نشسته از راست به چپ: جهانگیر ملک، جلیل شهناز، حسن کسایی، علی اصغربهاری،مجید نجاحی،حسین همدانیان،حبیب الله صالحی، زرین پنجه -جشن هنر شیراز

سال ۱۳۶۸ ، از او و چند استاد دیگر در تالار وحدت تجلیل شد. در همین زمان، به کوشش «محمدرضا منوچهری فر»، یک دوره تکنوازی از او ضبط و انتشار یافت.

آخرین برنامه همنوازی او، در آخرین سال عمرش، به همراه چند هنرمند جوان، در تالار اندیشه برگزار شد.

وی شاگردان چیره دستی را آموزش داد که هر یک اکنون یکی از بهترین کمانچه‌نوازهای کشور می‌باشند.

خود وی می‌گوید:

«من تمام سعی و تلاش خودم را وقف احیای این ساز کردم و در رادیو به اجرای برنامه با کمانچه پرداختم . سازی مهجور که بعدازیک دوران طولانی تحقیر و گمنامی با مدد از عشق من به کمانچه ، از طریق رادیو به گوش همگان رسید . خدارا سپاس می گویم که به سهم و بضاعت ذوق هنری خویش توانستم آبرو و اعتباری دوباره به این ساز ببخشم و بی آنکه قصد خود خواهی در میان باشد کمانچه را از مرگ و فراموشی نجات دادم .»

در طی سالیان زندگی هنری ام ، خاطرات بسیاری از همکاری با یاران هنرمندم همانند زنده یادان «صبا» ، «علی اکبر خان شهنازی» ، «دوامی» ، «اقبال» و «محمودی خوانساری» در خاطر و خیالم مانده است.

بهاری، شنبه ۲۰ خرداد ۱۳۷۴ در ۹۰ سالگی درگذشت و در امامزاده طاهر کرج  به خاک سپرده شد.