زنبورک سازی فلزی یا چوبی است با بدنه‌ای مانند نعل می باشد و زبانهای که یک سر آن به وسط انحنای ساز وصل می‌شود.
زنبورک یکی از سازهای تیغه‌ای از ردهٔ خودصداهای دهانی است.
این ساز از یک میله یا زبانه قابل انعطاف فلزی یا از جنس خیزران ساخت
شده است که به یک قاب متصل است.
برای نواختن، قاب آن در میان دندان‌های جلویی بالا و پایین قرار می‌گیرد و با انگشت سبابه یا شست، زبانه‌ی آن به صدا در می‌آید. فضای خالی دهان و سینوس‌ها نقش مهمی در شکل‌گیری صدا، طنین و رَنگ صوتی این ساز دارند و نحوۀ حرکت لب‌ها و شدت دم و بازدم هم در نوع رنگ و طنین و ارتفاع صدا موثرند. صدای زنبورک را در هر دو حالت دم و بازدم می‌توان شنید.
در ابتدا، زنبورک از چوب، استخوان و چیزهای موجود در طبیعت و به شکل‌های مختلفی ساخته می‌شد. پس از پیدایش آهن، این ساز جنس و شکل اصلی خود را پیدا کرد، ولی صدای آن همان صدای ساز قدیم زنبورک بود. امروزه برخی زنبورک را با پلاستیک و حتی کارت اعتباری هم می‌سازند.
اگر تكه فلزی را حلقه كنيد و دو سر كشيده آن را به صورت دوشاخی امتداد بدهيد و ورقه نازك قابل ارتعاشی از ميان آن بگذرانيد، يك زنبورك ساخته ايد.
زنبورک در بسیاری از فرهنگ‌های گوناگون حضور دارد و دست کم ۴۰ نام گوناگون در زبانهای مختلف برای آن وجود دارد.
برخی ریشه زنبورک را به آسیا شرقی نسبت می‌دهند.
در ژاپن، قوم آینو زنبورک بامبویی به نام «موکوری» دارند. زنبورک های آهنی ۱۰۰۰ ساله کشف شده در حفاری های استان سایتامای ژاپن هم حاکی از قدمت این ساز در این کشور است.
در هر حال ساختمان ساده این ابزار نشان می‌دهد که می‌تواند منشا واحد نداشته و توسط اقوام گوناگون به شکل جداگانه ساخته شده باشد.
این ساز در فرهنگ فارسی‌زبانان ایران به زنبورک معروف است و در گذشته، در برخی نواحی ایران، توسط کودکان و نوجوانان نواخته می‌شد.
امروزه ساز دهنی (در گویش محلی قوپوز ) را فقط در نواحی ترکمن‌نشین ایران (بخشی از استان گلستان و خراسان شمالی) می‌نوازند و در نواحی دیگر ایران یا منسوخ شده‌است یا متداول نیست
آنچه در فرهنگ ترکمنی با این ساز اجرا می‌شود ریتم‌هایی است که تاخت‌های گوناگون اسب را تداعی می‌کند.
زنبورک را معمولاً زنان و دختران ترکمن در مراسم شادی، دورهم‌نشینی‌ها یا اجراها به صورت گروهی یا انفرادی می‌نوازند و هیچ ساز دیگری آن را همراهی نمی‌کند.
ساز هارمونیکا یا ساز دهنی
ساز هارمونیکا یا ساز دهنی
ساز هارمونیکا یا ساز دهنیدر سال ۱۸۲۱ در آلمان، سازنده ساز مشهور، فردریش بوشمن یک سازدهنی اختراع کرد که از ترکیب چند زنبورک متصل به هم درست شده بود. کمی پس از آن ظهور آکاردئون را می‌بینیم که به همان شیوه ساخته شد!
سازهای دیگری مثل هارمونیکا و هارمونیوم هندی هم درواقع به‌واسطه ساز زنبورک به وجود آمدند.
از قرن شانزدهم، کشورهایی مثل اتریش و ایتالیا شروع به تولید زنبورک در سطحی وسیع کردند.
زنبورک با اصول حاکم بر موسیقی کلاسیک و موسیقی مدرن مطابقت ندارد و توانایی اجرای نت‌های گام‌های موسیقی مثل مینور و ماژور را ندارد.
از این رو در ساز نامیدن یا ننامیدن آن اختلاف نظر وجود دارد و در منابع آکادمیک رشته موسیقی و در کتب سازشناسی به عنوان ساز محسوب نمی‌گردد.
اگرچه زنبورك يك نت ايست بيشتر ندارد، ولی فراآواها و همآواهايی كه با تغيير حالت دهان و نفس پديد ميآيند، صدای گوشنواز عجيبی از اين ساز بيرون ميدهند.
تاداگاوا یک زنبورک نواز بین المللی است که به عنوان یکی از ۹ استاد این ساز در کنفرانس بین المللی زنبورک انتخاب شده بود و در ماه سپتامبر ۲۰۱۸ در بازیهای جهانی عشایر در قرقیزستان به اجرا پرداخت.
در ایران نیز محمد حسین بیگل یکی از بهترین زنبورک نوازهای ایران بوده است.
حسن عطائیان و حامد اسلامیه هم از نوازندگان در قید حیات این آلت موسیقی خاص می‌باشند.